Historia Lubonia

Miasto Luboń powstało z połączenia się 3 wsi w 1954 roku. Każda z nich miała odrębną i ciekawą historię.

Żabikowo:

Już w czasie panowania pierwszych Piastów istniało na tym terenie kilka zagród chłopskich. Wieś Żabikowo została ustanowiona na prawie niemieckim około 1284 roku. W 1311 stało się ono własnością biskupów poznańskich, a w 1796 dostało się pod zabór pruski. W XIX w. założono tu Wyższą Szkołę Rolniczą im. Haliny oraz wybudowano karczmę, która przetrwała do roku 2010, w którym ją zburzono. W 1912 powstał na tych terenach zbór ewangelicki, który w 1945 został przekazany katolikom. Nazwano go kościołem św. Barbary. W listopadzie 1942 rozpoczęto budowę obozu karno-śledczego w Żabikowie. Obecnie znajduje się tam Muzeum.

Stary Luboń:

Najstarsza osada w na terenach Lubonia powstała na przełomie VIII i IX w. Znaleziono wiele jej pozostałości takich jak: paleniska, naczynia ceramiczne, jamy odpadkowe. Tereny te były także zamieszkiwane w okresie początków państwa polskiego. Jej mieszkańcami byli drużynnicy książęcy , a po przeniesieniu stolicy do Krakowa, tereny te wyludniły się, Pierwsza informacja o Luboniu pochodzi  z 1316 roku. W 1370 Luboń przydzielono Pomianowi z Kujaw.  Od tego czasu wieś wielokrotnie zmieniała właścicieli aż w końcu sprzedano ją władzom Poznania. Na przełomie XVI i XVII wieku Luboń przeżywał swój złoty okres, który zakończył się wraz z potopem szwedzkim. Po zakończeniu działań wojennych sprowadzono 13 rodzin osadniczych z okolic Bambergu (Bawaria). Kultura i zwyczaje imigrantów ożywiły wyludnioną wieś. Po kilkudziesięciu latach, w czasie zaboru pruskiego język polski był usuwany z administracji i sądownictwa.  Utrzymany został jedynie w szkołach, gdzie polskie dzieci stanowiły większą część uczniów. Wprowadzono za to obowiązkową naukę języka niemieckiego. Prowincja poznańska po 1870 roku była jednym z głównych dostawców żywności dla uprzemysłowionych Niemiec. Uprawiano  ziemniaki i buraki cukrowe, stąd też najszybciej rozwijał się przemysł spożywczy i spirytusowy. Nie bez znaczenia były także niskie koszty robocizny. W latach 1902-1904 zrealizowano w Luboniu Fabrykę Drożdży oraz Fabrykę Przetworów Ziemniaczanych.

Lasek:

Na terenie Lasku we wczesnym średniowieczu istniały dwie osady.  Ich ludność przeniesiono ok. 1270 roku na nowe siedlisko do Wir. Od tego czasu na obszarze Lasku nie funkcjonowała żadna wieś aż do 1756 roku.  Wtedy małżeństwo Działyńskich założyło na obszarach leśnych przylegających do Żabikowa i Wir  osadę olenderską – stąd nazwa Lasek. Przez lata las wykarczowano i przekształcono w pola. Po odzyskaniu niepodległości ważną rolę obok rolnictwa zaczął odgrywać przemysł chemiczny. W dawnych Zakładach Chemicznych Luboń (obecnie Luvena) produkowano między innymi nawozy fosforowe.

żródła: książka "Luboń i okolice: dzieje osadnictwa i dziewięciu parafii"- Stanisław Malepszak

           internet

autor: Gabriela Graś